ارتقاء کیفیت آزمایش های تشخیص بیماری مزمن کلیه
تصویر مرتبط با محور
آخرین انتشارات
1- مدیریت کیفیت در بخش بیوشیمی: یک رهیافت عملی؛ انتشارات آییژ 1395
2- چکیده مدیریت کیفیت در بیوشیمی؛ انتشارات آییژ، 1396
3- ارزیابی عملکرد کیت های متداول اندازه‌گیری کراتی‌نین سرم و ادرار: آیا نتایج حاصل از این روش‌ها برای استفاده بالینی مناسب هستند؟ مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی؛ دوره 28، شماره 2، تابستان 97، صفحات 162 تا 169
4- External Quality Assessment of Glycohemoglobin in Iran: Comparison of Five Different Commercial Methods with two different total allowable errors. J Med Biochem 37; 1-9, 2018.
خلاصه محور
بیماری مزمن کلیه (CKD) یک مشکل مهم سلامتی عمومی و یک عامل خطر بیماری‌های قلبی-عروقی است. این بیماری معمولاً تا مراحل دیررس بدون علامت است و تست‌های آزمایشگاهی معمول، شامل کراتی‌نین سرم و پروتئین ادرار از نظر بالینی حساسیت لازم را برای آشکارسازی مراحل ابتدایی CKD را ندارند. استفاده از کلیرانس کراتی‌نین یک رهیافت مناسب برای آشکارسازی مراحل ابتدایی این بیماری است، ولی چالش‌های زیادی را به همراه دارد. علاوه براین، کاربرد بالینی نتایج این آزمایش‌ها تحت تأثیر حساسیت و ویژگی آنالیتیکال، تغییرپذیری بیولوژیکی، جمع‌آوری ادرار 24 ساعته، رژیم غذایی و فعالیت قرار می‌گیرد. از آنجایی که آشکارسازی زودرس CKD برای پیشگیری از پیشرفت بیماری کلیوی به نارسایی کلیوی لازم است، استانداردسازی این آزمایش‌ها در مراحل قبل-آزمایش، آزمایش و بعد-آزمایش و همچنین استفاده از آزمایش‌های حساس‌تر و اختصاصی‌تر ضروری می‌باشد. بیش از ده سال است که استفاده از میزان فیلتراسیون گلومرولی برآوردشده (eGFR) به عنوان یک مارکر حساس برای غربالگری مراحل ابتدایی CKD توصیه می‌شود. تاکنون فرمول‌های مختلفی برای برآورد GFR برحسب کراتی‌نین سرم، نژاد، جنس، سن و وزن بدن ارائه شده است که هر کدام دارای مزایا و معایب خود هستند.
در این محور ما به بحث پیرامون چالش‌های موجود در آشکارسازی، تشخیص و پایش CKD در اطفال و کودکان با استفاده از تست‌های آزمایشگاهی، مشکلات مربوط به استانداردسازی روش‌های اندازه گیری کراتی‌نین و آلبومین ادرار، و محدودیت‌های مربوط به فرمول‌های مختلف برآورد GFR خواهیم پرداخت و همچنین راهکارهای ارتقاء کیفیت تست‌های آزمایشگاهی مربوط به CKD را ارائه خواهیم داد.
دکتر رضا محمدی
- دکترای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی و Ph.D بیوشیمی بالینی از دانشگاه علوم پزشکی تهران
- استادیار و مدیر گروه بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران
- دبیر بورد بیوشیمی - برنامه ارزیابی کیفیت خارجی (EQAP)
نشانی پست الکترونیک: r.mohammadi.bio@gmail.com
|